Blogun tanıtım yazısında da belirttiğim gibi ben Vilnius'da okumuştum ve diğer şehirlerine gitme şansım olmadı ancak toplu ulaşımın ülkenin her yerinde aynı sistemle yürütüldüğünü biliyorum o yüzden bu yazımda ulaşım konusundaki bilgilendirmelerim tüm ülke için geçerlidir.
Toplu taşımada benzin veya mazot ile çalışan otobüslerin yanında (Vilnius için) şehir merkezine yakın bölgeler için elektrikle çalışan otobüsleri de göreceksiniz.
Otobüslerde ücretlendirme sistemleri güven üzerine dayalı (yani siz otobüse bindiğinizde
şoför ücret ödeyip ödemediğinizi kontrol etmiyor) 2 yöntemle yolculuk edebilirsiniz, birincisi (mentorlarınız size ilk haftada bu konuda yardımcı olacaklardır) kendinize ait toplu ulaşım kartınızı "aylık" doldurup (öğrenci için yaklaşık 17-22 lira gibi) sadece ilk binişte otobüs içerisindeki cihazlara okutup ay sonuna kadar kullanabilirsiniz. İkinci yöntemde ise kartınız yoksa bindikten sonra şoförden tek kullanımlık bilet alabilirsiniz, burada önemli nokta aldığınız bileti otobüs içerisindeki kırmızı renkli delicilerde delmeniz gerekiyor çünkü her ne kadar güvene dayalı da olsa sizin kartlarınızı veya tekli biletinizi rastgele bir durakta ve rastgele bir saatte kontrol eden görevliler olacak! Kontrolde eğer kartınız "aylık öğrenci" şeklindeyse kartınızın yanında öğrenci kimliğinizi de ("ISIC") görmek istiyorlar, kartınızı ellerindeki terminalden kontrol ediyorlar, aynı şekilde tek kullanımlık biletlerde de öğrenci ve tam olarak ayrılıyor, yine öğrenci olanda kimlik göstermeniz gerekiyor. Peki hangi durumlarda "kaçak yolcu" konumuna düşüyorsunuz ?
şoför ücret ödeyip ödemediğinizi kontrol etmiyor) 2 yöntemle yolculuk edebilirsiniz, birincisi (mentorlarınız size ilk haftada bu konuda yardımcı olacaklardır) kendinize ait toplu ulaşım kartınızı "aylık" doldurup (öğrenci için yaklaşık 17-22 lira gibi) sadece ilk binişte otobüs içerisindeki cihazlara okutup ay sonuna kadar kullanabilirsiniz. İkinci yöntemde ise kartınız yoksa bindikten sonra şoförden tek kullanımlık bilet alabilirsiniz, burada önemli nokta aldığınız bileti otobüs içerisindeki kırmızı renkli delicilerde delmeniz gerekiyor çünkü her ne kadar güvene dayalı da olsa sizin kartlarınızı veya tekli biletinizi rastgele bir durakta ve rastgele bir saatte kontrol eden görevliler olacak! Kontrolde eğer kartınız "aylık öğrenci" şeklindeyse kartınızın yanında öğrenci kimliğinizi de ("ISIC") görmek istiyorlar, kartınızı ellerindeki terminalden kontrol ediyorlar, aynı şekilde tek kullanımlık biletlerde de öğrenci ve tam olarak ayrılıyor, yine öğrenci olanda kimlik göstermeniz gerekiyor. Peki hangi durumlarda "kaçak yolcu" konumuna düşüyorsunuz ?
- Kartınızın aylık süresi dolmuş,
- Tek kullanımlık bilet almış ancak onu aldığınız araçtaki kırmızı delicide delmemişseniz,
- Kartınız aylık öğrenci olmasına karşın, öğrenci kartınızı gösteremezseniz,
- Tek kullanımlık biletiniz öğrenci biletiyse ve öğrenci kimliğiniz yanınızda değilse,
- Kartınızdaki parayı kullanarak tek geçişlik bastığınız kartın süresi bittiyse,
Litvanyada son günümüz, bizi Riga'daki uçuşumuza götürecek otobüs için otobüs terminaline doğru yola çıktık, aynı otobüsle gidecek aynı yurttan tanıdığım, yaklaşık 10 kişilik bir Türk öğrenci grubu olarak gidiyoruz ve terminale son 1 durak kala kontrol ekibi otobüse girdi biletleri kontrol etmeye başladı. Tahmin edebileceğiniz üzere aramızdan bir arkadaş ne kartında para var ne de tek kullanımlık bilet almış direk kaçak yolcu muamelesi gördü ve otobüsten indirdiler, şimdi durumu düşünün ülkeden ayrılacaksınız minimum 2 tane valiz var ve daha terminale gelmeden otobüsten indiriliyorsunuz yetişmeniz gereken otobüs ve ödemeniz gereken bir ceza çıkıyor başınıza, Tekrardan hatırlatayım cezayı şahsen pasaportunuzla bankaya ödemeniz gerekiyor ki bu arkadaşın şansına (Rigaya gidecek otobüs gecikti ve) terminaldeki banka şubesi açıktı cezayı ödeyebildi.
Size tavsiyem, kesinlikle otobüslere kaçak binmeyin ! Tam bilet yaklaşık 2,5 liraya tekabül ediyor şimdi bunu ödemeyeyim derken kontrol yapıldığında hem oradaki insanlara rezil olursunuz hem resmi bir cezada adınız geçer (çok büyük bir suç değildir belki ancak yinede olumsuz) hem de kat kat fazlasını ödersiniz :) Zaten kıyaslama yaptığınız da Türkiye'de Ovacık hariç :) tüm şehirlerden daha ucuza toplu ulaşım hizmetine sahip oluyorsunuz.
Kartınızı aylık olarak doldurttuğunuz da tüm ay boyunca sınırsız olarak otobüsleri kullanabiliyorsunuz. Tek kullanımlık biletler bindiğiniz otobüs için geçerli kontroller sebebiyle inene kadar atmayın. Yine kartınızı tek biniş için de kullanabilirsiniz, şoförden tek bilet almaya göre daha avantajlı bunun için kartınıza para yükletiyorsunuz ve bindiğinizde otobüs içindeki cihaza okuttuğunuzda 60 dakika içerisinde istediğiniz kadar aktarma yaparak ulaşımdan faydalanabiliyorsunuz.
Tekrardan baktığımızda bu kartlı sistem Türkiye'deki GSM operatörlerinin sistemine benziyor yani isterseniz paket yapabiliyorsunuz, isterseniz para yükleyip her binişte kullanabiliyorsunuz. Benim kişisel tavsiyem aylık yükletin bir yer bir yere gitmek size zulüm gelmeyecek, sadece 1 durak uzaklıktaki markete gitmek paha biçilemez :)
Taksi ile ulaşım, şimdi dünyanın her yerinde taksicilere güven hep eksilerdedir :) ancak Litvanya'da içiniz rahat olsun burada sizi taksilerin dolandırması, ya devlet tarafından ya da taksi şirketlerin rekabet politikasından kaynaklı olarak engellenmiş, öncelikle %90 ihtimalle yoldan taksi çeviremezsiniz çünkü taksiler telefonla çağırılıyor ve gördüğünüz taksiler büyük ihtimalle bir yerlere müşteri almaya gidiyordur. Bu sebepten taksi ihtiyacınız olduğunda telefonla arıyorsunuz ve santral size en yakın taksiyi yönlendiriyor kaç dakikada yanınızda olacağını söylüyor, genellikle santral çalışanları İngilizce biliyorlar.
Güvenilir olmasını sebebini taksi yanınıza geldiğinde anlayacaksınız taksiye biner binmez gideceğiniz adresi önündeki tablet-ekrana giriyor ve gps'in önerdiği yoldan sizi götürüyor, tabii sistem bu şekilde işleyince taksicinin sizi farklı yollardan dolandırıp taksimetreyi şişirme ihtimali kalmıyor. Ben test ettim aynı duraktan yurda farklı taksiler ile neredeyse kuruşu kuruşuna aynı paraya ulaştım. Taksilerde iletişim için tavsiyem adresinizi litvanca söyleyebilin 1-2 kelime İngilizce konuşsalar bile bir kısmı ile anlaşmak güç olabiliyor, yurda yakın belli noktaların isimlerini aklınızda tutun. GPS ile götürdükleri için tahmini ödeyeceğiniz ücreti de öğrenebilirsiniz taksicilerden, ödeme konusunda da çok katılar 1 kuruş dahi eksik istemiyorlar o yüzden pazarlık yapmak boşa uğraş tabii ki fazla vermenize kimse hayır demez :)
Havaların sıcak olduğu bahar aylarında ve yaz aylarında +1 ulaşım imkanı olarak bisikletler ortaya çıkıyor. Bu bisikletleri kullanmak için web sitesinde hesabınız olmalı bu hesabı oluştururken toplu ulaşım kartınızı veya kredi kartınızı kullanarak belli bir miktarda depozit ödüyorsunuz yanlış hatırlamıyorsam 60-90 arası bir ücret :) çok net bir ücret bilgisi olmadı biliyorum ama bize pahalı gelmişti, birde istasyonlar sadece şehir merkezinde olunca açıkçası bizim ilgimizi pek fazla çekmemişti :) ama siz kullanmak isterseniz depozitten sonra her istasyonda olan cihaza kartınızı okutuyorsunuz ve cihaz otomatik olarak bisikletlerden 1 tanesinin kilidini açıyor aldığınız bisikletin ilk yarım veya 1 saatlik kullanımı ücretsiz sonrasında her saat başı belirli bir ücret ödüyorsunuz.
Tabii 4. seçenek olarak özel araçla ulaşımdan da bahsedeyim bunun için araç kiralayabilirsiniz ya da 2. el bir araç satın alabilirsiniz (Türkiye ile karşılaştırınca çok ucuz). Öncelikle ehliyetiniz avrupa ülkelerinde ilk giriş yaptığınız tarihten sonraki 3 ay süreyle geçerli bunu hatırlatmak isterim.
Onun dışında da Litvanya'da araç kullanmanızı pek önermem çünkü trafik kurallarına uyum %99,9 (küsüratlı vereyimde doğru sanın :D ) %0,1'lik kısım içinde bir tane genç kardeşimiz kırmızı ışığa yakalanmamak biraz hız yaptı geçti durağın önünden onuda bütün insanlar ayıpladı :D. Türkiye'deki ihlalleri ve kitap da yazmasına rağmen uyulmayan kuralları düşününce bütün kurallları harfiyen uygulayan, yayalara maksimum önceliği tanıyan Litvanya'da araba kullanmak gerçekten zor çünkü insanlar herkesin kurallara uyacağını varsayarak hareket ediyor, yaya geçidi olan yerlerde insanlar karşıya geçerken hiç tereddüt etmiyor, biliyor ki gelen araç yavaşlayacak ya da duracak aynı şekilde araçlar biliyor ki yaya geçidi olmayan yerlerden insan çıkmayacak ya da bir araç seni sağlamaya çalışmayacak ya da otobüslere ayrılmış yolda seyretmeyecek, bisiklet yollarına saygı gösterecek. Tüm bunları düşündüğümüzde Türkiye'de yetişmiş her şoför burada temizinden 1-2 ceza yer belki bir yayayı ezebilir bile o yüzden en güzeli binin otobüse, taksiye hiç riske atmayın kendinizi.
Yine de bilgi olarak Türkiye'deki kadar yoğun trafik kontrolleri yok 5 aydan fazla bir süre içerisinde hiç kontrol görmedim.
Vilnius toplu taşıma rehberiniz olacak web sitesi için tıklayın. Bu web sitesinden bineceğiniz durağı yazıp ya da haritadan seçip gideceğiniz yeri yazdığınızda size hangi duraklarda aktarma yapacağınızı kaç dakikada varacağınızı öğrenebilirsiniz.
Vilnius toplu taşıma güncel ücret tablosu için tıklayın. Bu sayfada 1. satır öğrenci belgenizi gösterebileceğiniz durumlarda alacağınız tek yönlü bilet veya aylık kart dolumu bilgisini, 15. satır ise indirimsiz tam bileti ve kart dolumunu ifade eder.
Litvanya şehiriçi otobüsleri,
Elektrikle çalışan "Trolleybus"
MRU'da okuyacaklar için merkeze giden 10 numaralı otobüs :)
Kullanacağınız kart ve otobüsteki cihaz
Litvanya şehir içi kiralık bisikletler.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder